Jaka jest różnica między freelancerem, samozatrudnionym a pracownikiem w Danii
KIM JEST FREELANCER?Ogólnie rzecz biorąc, mówiąc o freelancerze zazwyczaj nie mamy na myśli osoby która ma zamiar zbudować typową firmę z pracownikami oraz posiadać stałe biuro. Kiedy jesteś samozatrudniony, którą masz nazywa się „jednoosobową działalnością gospodarczą”. Nawet jeśli jesteś samozatrudniony, możesz zatrudniać własnych pracowników. Osoba samozatrudniona (osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą) może zatrudniać tylu pracowników, na ile go stać. Nie ma określonej branży dla freelancerów więc nie ma to znaczenia, czy jesteś konsultantem, projektantem stron internetowych lub programistą IT. Zazwyczaj koszty działalności freelancera są niewielkie, podobnie jak ryzyko finansowe. Dochód freelancera nazywany jest w języku duńskim „honorar”, nie ma ono polskiego odpowiednika ale słowo to opisuje dochód, który nie jest pensją ani sprzedażą jaką miałaby jednoosobowa działalność gospodarcza. Można powiedzieć, że honorar jest czymś pomiędzy, jednakże dla ułatwienia w dalszej części artykułu będziemy nazywać go „dochodem”.
FREELANCER OTRZYMUJE DOCHÓD B
Dochód freelancera z perspektywy podatkowej nazywany jest dochodem B (tak samo jak w przypadku osoby prowadzącej działalność na własny rachunek (osoba prowadząca działalność gospodarczą). Podatek płacony przez freelancera nazywa się B-tax (również taki sam jak dla osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą). Jednakże „prawdziwy” freelancer nie jest samozatrudniony, mimo że dochód i podatek nazywają się „B”. Litera „B” tylko informuje urząd skarbowy, że nie jest to dochód uzyskany z normalnej pracy (tzw. „dochód A”). Bycie freelancerem może czasami utrudniać umieszczenie Cię we właściwej rubryce w odniesieniu do tego, w jaki sposób jesteś opodatkowany i jakie masz obowiązki w zakresie księgowości i podatku VAT. Tylko dlatego, że masz umowę ze swoim klientem i możesz myśleć że jesteś freelancerem, w Danii nie możesz odmówić bycia pracownikiem, mimo że podpisana umowa z freelancerem stanowi inaczej.
JAK ODRÓŻNIĆ BYCIE PRACOWNIKIEM, FREELANCEREM I OSOBĄ SAMOZATRUDNIONĄ?
Zazwyczaj musimy rozważyć 3 scenariusze.
1: FREELANCER, KTÓRY JEST UWAŻANY ZA PRACOWNIKA
Jeśli freelancer spełnia chodź część poniższych kryteriów, jest uznawany w świetle prawa za pracownika:
- Masz tylko jednego pracodawcę lub jednego głównego pracodawcę (klienta);
- Umowa między pracodawcą (klientem) a Tobą jest w toku i nie ma określonego terminu;
- Pracodawca (klient) instruuje Cię, jak wykonać pracę;
- Pracodawca (klient) kontroluje wykonywaną przez Ciebie pracę;
- Pracodawca (klient) mówi Ci, jakiego sprzętu i programów użyć;
- Nie możesz zatrudniać własnych pracowników do wykonywania pracy;
- Nie ponosisz żadnego ryzyka finansowego - bez względu na to co się stanie, otrzymasz zapłatę;
- Nie ponosisz żadnych kosztów związanych z wykonywaniem pracy;
- Używasz nazwy firmy pracodawcy (klienta) na wszystkich dokumentach;
- Twoje godziny pracy i urlop są uzgadniane lub ustalane przez pracodawcę (klienta);
- Umowa jest zawarta bez określonego terminu,
- Umowa przewiduje okres wypowiedzenia;
- Otrzymujesz wynagrodzenie za godzinę, co tydzień, co miesiąc;
- Pracodawca (klient) pokrywa koszty związane z wykonaną pracą;
- Opłacono urlop, ubezpieczenie pracownicze i tym podobne.
Pracownicy otrzymują odcinek wypłaty – nie fakturują swoich usług
Jeśli jesteś uważany za pracownika, otrzymasz normalny odcinek wypłaty. Nie powinieneś więc wysyłać faktury za swoją pracę, a Twój klient nazywa się zamiast tego Twoim pracodawcą. Dochód, który otrzymujesz jako pracownik, nazywa się A-income a podatek, który płacisz jako pracownik nazywa się A-skat. Podatek A jest pobierany przez Twojego pracodawcę (klienta) i odprowadzany do urzędu skarbowego. Ponadto masz typowe korzyści z bycia pracownikiem, takie jak prawo do urlopu itp.
Pracownicy nie mogą odliczać kosztów w dochodach osobistych
Z drugiej strony, koszty które poniosłeś jako pracownik nie mogą być odliczane jak w firmie, ale zamiast tego będą uważane za typowe koszty zatrudnienia. Wartość odliczenia podatkowego jest niższa niż w przypadku firmy, ponieważ koszty można odliczyć tylko w dochodach podlegających opodatkowaniu, a nie w dochodach osobistych. Ponadto w 2021 r. nie można odliczyć pierwszych 6.500 DKK rocznie. Koszty muszą być także bezpośrednio związane z dochodami uzyskanymi od pracodawcy. Deklarowanie powiązanych kosztów odbywa się w polu kosztów pracownika nr 58 na zeznaniu podatkowym. Twój dochód jest deklarowany w normalnym polu numer 11 dla wynagrodzeń. Nie używasz pól dla jednoosobowych właścicieli. Niezależnie od wielkości Twoich dochodów, jako pracownik nie będziesz musiał płacić podatku VAT. Nie musisz też zajmować się księgowością.
2: FREELANCER, KTÓRY NIE JEST PRACOWNIKIEM I NIE PROWADZI DZIAŁALNOŚCI NA WŁASNY RACHUNEK
Ta sytuacja to „prawdziwy freelancer”, który znajduje się pomiędzy byciem pracownikiem a samozatrudnieniem Tutaj przyjrzymy się tym kryteriom – i pamiętaj, że musisz spojrzeć na szerszy obraz – żadne pojedyncze kryterium nie wystarczy do określenia Twojej sytuacji.
Kryteria, które wskazują, że nie jesteś pracownikiem – i nie jesteś samozatrudnionym (osoba prowadząca działalność gospodarczą) – ale prawdziwym freelancerem
1: Masz więcej niż 1 klienta;
2: Masz pewien poziom ryzyka finansowego;
3: Nie zamierzasz prowadzić dużej firmy, po prostu chcesz być sobą;
4: Zawierasz umowy na różnych warunkach od klienta do klienta;
5: Sprzedajesz krótkoterminowe i zdefiniowane projekty;
6: Twoja praca ma ograniczone ramy czasowe;
7: Ty decydujesz, jak wykonywać swoją pracę;
8: Ty decydujesz o godzinach pracy;
9: Ty decydujesz, jakiego sprzętu i programów użyć;
10: Klient nie instruuje Cię, jak masz wykonywać swoją pracę;
11: Klient nie kontroluje Twojej pracy;
12: Otrzymujesz zapłatę, gdy projekt zostaje dostarczony;
13: Używasz własnej nazwy „firmy” na pracach i dokumentach dostarczanych klientowi;
14: Jesteś odpowiedzialny za pokrycie kosztów biura, materiałów biurowych,
komputera, telefonu itp.; 15: Możesz również pracować dla innych klientów;
16: Możesz zatrudnić pracowników;
17: Tworzysz reklamy, aby zdobyć nowe projekty;
18: W przypadku popełnienia błędu może wystąpić odpowiedzialność cywilna;
19: Jesteś zarejestrowany jako płatnik VAT;
20: Nie podlegasz pod przywilej płatnego urlopu, a także nie otrzymuje Cię wynagrodzenia w przypadku choroby;
21: Ty decydujesz, kiedy jechać na wakacje;
22: Umowa może zostać rozwiązana bez wypowiedzenia (oczywiście większość umów ma okres wypowiedzenia, ale brzmienie nie może być takie jak w umowie o pracę).
Co może odliczyć freelancer?
Jako freelancer możesz odliczyć swoje koszty od dochodu. Twoje koszty nie mogą przekroczyć dochodu, nie można więc kończyć roku z deficytem tak jak może to zrobić osoba prowadząca firmę jednoosobową. Twój dochód powinien zostać zadeklarowany przez firmę wypłacającą Ci dochód jako „honorar” w polu 12 na zeznaniu podatkowym. Jeśli firma nie zadeklarowała Twojej opłaty w polu 12, musisz wpisać kwotę w polu 15.
Twój koszt należy zadeklarować w polu 29 na zeznaniu podatkowym. Musisz być w stanie szczegółowo udokumentować swoje koszty.
Freelancer często musi płacić VAT
Gdy Twój dochód (zwany również przychodem lub sprzedażą) jako freelancer przekroczy 50 000 DKK w okresie 12 miesięcy, wówczas wszystkie Twoje dochody będą podlegać opodatkowaniu VAT. W takim przypadku musisz przestrzegać przepisów dotyczących podatku VAT. Ponadto sprzedaż, którą miałeś przed osiągnięciem 50 000 DKK w sprzedaży, będzie w tym przypadku opodatkowana podatkiem VAT. W ten sposób otrzymasz podatek VAT w wysokości 20% (20% z 50 000 DKK w sprzedaży równa się 25% z 40 000 DKK – stawka VAT w Danii wynosi 25% opłaty bez VAT), którą musisz zapłacić później za wszystkie poprzednie sprzedaże. Należy pamiętać, że niektórzy ludzie nie muszą płacić podatku VAT, nawet jeśli sprzedaż przekracza 50 000 DKK przez 12 miesięcy. Mogą to być aktorzy, muzycy, artyści, dziennikarzy, blogerzy, głośniki, pisarze oraz tłumacze.
3: FREELANCER PROWADZĄCY DZIAŁALNOŚĆ NA WŁASNY RACHUNEK (OSOBA PROWADZĄCA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ)
Jaka jest więc różnica między byciem pracownikiem, freelancerem a samozatrudnieniem (osoba prowadząca działalność gospodarczą)? Freelancer staje się samozatrudniony (osoba jednoosobowa), gdy ryzyko finansowe wzrasta, a kiedy działania zaczynają wyglądać bardziej jak prawdziwy biznes. Może Twoim zamiarem jest zatrudnianie pracowników i posiadanie biura. Zasadniczo obowiązują tutaj te same terminy, co w przypadku freelancera w przykładzie 2 powyżej, po prostu wszystko jest bardziej zaawansowane.
Co to jest PMV?
W Danii możesz prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą, która jest tak mała, że nadal nie musi płacić podatku VAT. Tak jest w przypadku, gdy sprzedaż jest niższa niż 50 000 DKK w okresie 12 miesięcy. Nadal jednak musisz zarejestrować firmę, w wyniku czego powstaje mini-wersja jednoosobowej działalności o nazwie PMW („Privat Mindre Virksomhed”), z której można skorzystać, jeśli chcesz zarejestrować firmę ale nie oczekujesz, że sprzedaż będzie wyższa niż 50 000 DKK w ciągu 12 miesięcy. Jeśli uważasz, że sprzedaż może osiągnąć poziom 50 000 DKK lub wyższy, dobrym pomysłem jest zarejestrowanie się jako płatnik VAT od samego początku. Dzieje się tak ponieważ jeśli PMV przekroczy 50 000 DKK w sprzedaży przez 12 miesięcy, również sprzedaż którą miałeś przed osiągnięciem 50 000 DKK w sprzedaży, będzie w tym przypadku opodatkowana podatkiem VAT. Dzięki temu otrzymasz podatek VAT w wysokości 20%, który będziesz później płacić za wszystkie poprzednie sprzedaże. PMV otrzymuje również numer CVR, po prostu nie ma rejestracji VAT. Możesz później przekształcić PMV w jednoosobową działalność gospodarczą i zachować ten sam numer CVR podczas rejestracji jako płatnik VAT.
W skrócie: PMV to mała wersja firmy jednoosobowej z numerem CVR, ale bez rejestracji VAT. Oczekuje się, że sprzedaż nigdy nie przekroczy 50 000 DKK przez 12 miesięcy. natomiast w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej oczekuje się że przekroczy 50 000 DKK przez 12 miesięcy. Jednoosobowa działalność gospodarcza posiada numer CVR i jest zarejestrowany jako płatnik VAT.
Czym jest jednoosobowa działalność gospodarcza?
Termin „samozatrudniony” to to samo, co „jednoosobowa działalność gospodarcza”. Jednoosobowa działalność gospodarcza musi zarejestrować firmę jako podatnik VAT jeśli oczekuje się, że sprzedaż firmy przekroczy 50 000 DKK w okresie 12 miesięcy. Ogólnie rzecz biorąc, jednoosobowa działalność gospodarcza prowadzona jest w celu generowania zysku i zobaczenia, jak wyglądają typowe koszty związane z prowadzeniem firmy, takie jak marketing pracowników, wynajem biur, komputery, maszyny itp. Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą ponoszą większe ryzyko finansowe w stosunku do klientów niż freelancer. Nie ma ustalonej kwoty, której można użyć do określenia ryzyka finansowego.
Kryteria wskazujące, że prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą
1: Masz więcej niż jednego klienta;
2: Zawierasz umowy na różnych warunkach;
3: Sprzedajesz krótkoterminowe i zdefiniowane projekty;
4: Twoja praca ma ograniczone ramy czasowe;
5: Ty decydujesz, jak wykonywać swoją pracę;
6: Ty decydujesz o godzinach pracy;
7: Ty decydujesz, jakiego sprzętu i programów użyć;
8: Klient nie instruuje Cię, jak masz wykonywać swoją pracę;
9: Klient nie kontroluje Twojej pracy;
10: Otrzymujesz zapłatę, gdy projekt lub kamienie milowe zostaną dostarczone;
11: Używasz własnej nazwy „firmy” na pracach i dokumentach dostarczanych klientowi;
12: Jesteś odpowiedzialny za pokrycie kosztów biura, materiałów biurowych, komputera, telefonu itp.;
13: Możesz również pracować dla innych klientów;
14: Jeśli chcesz, możesz zatrudnić pracowników;
15: Istnieje ryzyko finansowe, jeśli np. popełnisz błędy i/lub dostarczysz projekt zbyt późno;
16: Tworzysz reklamy, aby zdobyć nowe projekty;
17: W przypadku popełnienia błędu może wystąpić odpowiedzialność cywilna;
18: Jesteś zarejestrowany jako płatnik VAT;
19: Nie podlegasz przywilejowi płatnego urlopu, a także nie otrzymujesz wynagrodzenia w przypadku choroby;
20: Ty decydujesz, kiedy jechać na wakacje;
21: Umowę można rozwiązać bez wypowiedzenia.
Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą musi przestrzegać standardów rachunkowości
Freelancer, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, musi przestrzegać standardów rachunkowości. Zalecamy prowadzenie księgowości w e-conomic. Wynik prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej jest deklarowany w zeznaniu podatkowym (na SKAT Borger) przy użyciu następujących numerów pól:
- Zysk: 111;
- Deficyt: 112;
- Przychody, odsetki: 114;
- Wydatki, odsetki: 117.
CO ZROBIĆ, JEŚLI NIE JESTEM PEWIEN, CZY JESTEM PRACOWNIKIEM, FREELANCEREM CZY PROWADZĘ JEDNOOSOBOWĄ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ?
Czy jesteś w stanie ustalić ze 100% pewnością w oparciu o powyższe kryteria czy jesteś pracownikiem, freelancerem lub jednoosobową działalnością gospodarczą? Odpowiedź brzmi nie". Czasami jednak jest całkiem jasne, że wszystko wskazuje na jednoosobową działalność gospodarczą, a innym razem może być jasne, że jesteś pracownikiem, jednakże częściej może to być trudne do ustalenia. Jeśli nie masz pewności, po prostu zapytaj w urzędzie skarbowym. Zawsze możesz poprosić urząd skarbowy o pisemne potwierdzenie, jakim typem freelancera jesteś. Koszt to około 400 DKK.
JAKIE JEST RYZYKO DLA CIEBIE I TWOJEGO KLIENTA, JEŚLI OKAŻE SIĘ, ŻE JESTEŚ PRACOWNIKIEM, A NIE FREELANCEREM LUB WŁAŚCICIELEM JEDNOOSOBOWEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ?
Po pierwsze, Twój klient może spotkać się zarówno z rachunkiem podatkowym (ponieważ powinien był potrącać Ci podatek dochodowy od osób fizycznych), jak i karami za nieprzestrzeganie przepisów (np. nie zapewnienie odpowiedniej umowy o pracę, naruszenie duńskiego ustawa urlopowa, okresy wypowiedzenia itp.). Wiele z tych roszczeń może być nawet wniesionych przez Ciebie, np. za brak umowy o pracę, bezprawne wypowiedzenie, nieotrzymanie urlopu itp. Również jeśli jako firma jednoosobowa odliczyłeś koszty w dochodach osobistych, koszty te będą odliczane zgodnie z innym zestawem zasad podatkowych, które zmniejszą wartość odliczenia podatkowego. Ponadto, jeśli w przeszłości zadeklarowałeś deficyt, zamiast tego zostanie to zmienione na dochód zerowy, co oznacza, że otrzymasz rachunek podatkowy.