Wniosek o duńską kartę ubezpieczenia zdrowotnego
Duński system opieki zdrowotnej jest powszechnie uznawany za wyjątkowy dzięki wysokiej jakości usług i szerokiemu zakresowi dostępnych świadczeń medycznych. Aby móc z nich skorzystać, trzeba mieć odpowiednią dokumentację, w tym kartę ubezpieczenia zdrowotnego.
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) jest unijnym dokumentem, potwierdzającym prawo do bezpłatnego leczenia w każdym kraju UE lub EFTA poza własnym. EKUZ jest wydawana osobno dla każdej osoby, nie ma jednej karty dla całej rodziny.
Kto może ubiegać się o EKUZ?
Osoba ubiegająca się o kartę musi być ubezpieczona lub objęta publicznym systemem zdrowotnym w jednym z krajów UE, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii lub Szwajcarii. Każdy członek rodziny podróżujący powinien mieć swoją własną kartę. Do rodziny zalicza się małżonka, partnera życiowego oraz dzieci poniżej 18. roku życia. Należy jednak zaznaczyć, że rodzicom dzieci, będącymi obywatelami UE/EOG lub Szwajcarii, nie przysługuje prawo do EKUZ.
EKUZ jest przyznawana osobom pracującym w Danii, które mieszkają w innym kraju. Umożliwia im korzystanie z duńskich usług zdrowotnych na równi z rezydentami Danii, mimo braku stałego pobytu w tym kraju. Karta ta jest ważna maksymalnie przez 2 lata. Dokument ten potwierdza posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego i zapewnia bezpłatny dostęp do opieki zdrowotnej. Należy ją mieć przy sobie (w formie cyfrowej w telefonie lub fizycznej karty) i okazywać w placówkach opieki zdrowotnej, takich jak gabinety stomatologiczne, psychologiczne czy lekarze rodzinni.
Mieszkańcy Finlandii, Islandii, Norwegii lub Szwecji mogą korzystać z publicznej opieki zdrowotnej w Danii, jeśli okażą ważny dokument tożsamości oraz potwierdzenie swojego stałego pobytu w jednym z krajów nordyckich.
Obywatel spoza UE może korzystać z karty EKUZ w Danii, jeśli spełnia jeden z poniższych warunków:
- Jest członkiem rodziny obywatela UE, który ma ubezpieczenie zdrowotne.
- Spełnia warunki określone w Konwencji ONZ z 1954 roku dotyczącej statusu bezpaństwowców.
- Jest uchodźcą zgodnie z definicją zawartą w Konwencji ONZ z 1951 roku dotyczącej statusu uchodźców.
- Jest rezydentem Finlandii, Islandii, Norwegii lub Szwecji.
O EKUZ mogą ubiegać się również:
- osoby spoza UE, które legalnie przebywają na jej terytorium i są objęte publicznym systemem ubezpieczeń zdrowotnych. Nie mają one jednak prawa do korzystania z tej karty w Danii, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii,
- osoby bezpaństwowe, uznane za uchodźców lub członkowie rodziny osoby objętej krajowym ubezpieczeniem zdrowotnym w Danii.
Duńskie ubezpieczenie zdrowotne
Główną zasadą używania EKUZ w Danii jest to, że osoby ubezpieczone w polskim NFZ muszą otrzymać tę kartę przed wyjazdem do Danii. Karta ta daje prawo do korzystania z niezbędnej opieki medycznej w publicznych placówkach służby zdrowia w Danii. O tym, co stanowi „niezbędną pomoc medyczną”, decyduje lekarz na miejscu.
Dokonując oceny stanu zdrowia pacjenta, lekarz uwzględnia jego objawy oraz przewidywany czas pobytu w Danii. Jeśli uzna, że konieczna jest pilna interwencja medyczna, turyści z krajów Unii Europejskiej, w tym z Polski, mogą otrzymać bezpłatną pomoc medyczną na podstawie EKUZ. Należy podkreślić, że są oni traktowani na równi z obywatelami Danii i mają prawo do opieki na takich samych warunkach.
Należy jednak pamiętać, że duńskie ubezpieczenie zdrowotne zacznie obowiązywać dopiero wtedy, gdy pracownik otrzyma przynajmniej jedną wypłatę zgłoszoną do SKAT przez pracodawcę. Musi również posiadać numer CPR. Oznacza to, że od momentu rozpoczęcia pracy, duńskie ubezpieczenie zdrowotne może nie obowiązywać nawet przez okres do 8 tygodni. Dlatego tak ważne jest, aby wyjeżdżając do Danii, zabrać ze sobą Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) lub prywatne ubezpieczenie zdrowotne, które potwierdzi dotychczasowe ubezpieczenie.
Usługi EKUZ
W sytuacji konieczności poniesienia pełnych kosztów leczenia, możesz ubiegać się o ich zwrot poprzez publiczny system opieki zdrowotnej, kontaktując się z lokalną gminą (kommune), w której przebywasz. Tam uzyskasz informacje o procedurze zwrotu kosztów leczenia lub możliwość ich odzyskania.
Ubiegając się o zwrot kosztów, musisz przedstawić wszystkie otrzymane oryginalne rachunki, recepty oraz skierowania. Konieczne jest także okazanie karty EKUZ oraz podanie danych bankowych, w tym numeru konta w formacie IBAN oraz kodu SWIFT/BIC.
Jeżeli nie uda się złożyć wniosku o zwrot kosztów w trakcie pobytu w Danii, warto skontaktować się z ubezpieczycielem po powrocie do kraju.
Należy pamiętać o tym, że:
- Karta EKUZ jest przeznaczona wyłącznie do sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia i nie obejmuje refundacji leczenia w mniej pilnych przypadkach.
- Karty EKUZ są honorowane tylko w placówkach publicznych. Koszty leczenia w prywatnych klinikach nie są pokrywane przez kartę EKUZ i nie podlegają zwrotowi.
- Karta EKUZ zapewnia zwrot kosztów wyłącznie za niezbędne procedury medyczne.
Osoba, która posiada kartę, podróżując za granicą, jest uprawniona do leczenia w następujących okolicznościach:
- Leczenia świadczonego w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej danego kraju
- Leczenia, które jest konieczne i nieprzewidziane
- Leczenia według takich samych zasad, jakie obowiązują obywateli danego kraju (jeśli przewidziane są koszty własne za wizytę u lekarza, należy uiścić odpowiednią opłatę).
Posiadanie karty EKUZ w Danii gwarantuje bezpłatny dostęp do niezbędnej opieki zdrowotnej, obejmującej leczenie ogólne, specjalistyczne i szpitalne. Jednakże, należy opłacić koszty za:
- Medyczny transport powrotny do Polski - koszty nie są zwracane.
- Leki refundowane: zwrot kosztów dla dorosłych przysługuje jedynie, gdy roczne wydatki na leki przekroczą 925 koron (zwrot wynosi 50%, 75% lub 85%). Jeśli wydatki na leki w ciągu roku są niższe niż 925 koron, zwrot możliwy jest tylko w przypadku leków dla dzieci, wynoszący 60% kosztów.
- Leczenie stomatologiczne zapobiegawcze - możliwe jest ubieganie się o częściowy zwrot kosztów w wysokości 40% lub – dla osób poniżej 26. roku życia – 65%.
- Protezy zębowe i koronki - opłata jest jednorazowa i nie podlega zwrotowi.
Nie mniej jednak korzystanie z EKUZ w Danii ma pewne ograniczenia. W niektórych przypadkach leczenie, które w Polsce jest bezpłatne, w Danii może wiązać się z opłatami, które NFZ nie pokryje.
Usługi, które nie są objęte EKUZ, obejmują:
- Koszty akcji ratunkowych w krajach UE/EFTA. W razie działań związanych z wysokim ryzykiem, takich jak uprawianie sportów ekstremalnych,należy zapoznać się z zasadami udzielania pomocy oraz rozważyć wykupienia dodatkowego ubezpieczenia komercyjnego.
- Koszty transportu powrotnego do kraju w przypadku nagłego zachorowania.
EKUZ a polisa ubezpieczeniowa
W porównaniu do EKUZ, w większości przypadków polisa ubezpieczeniowa oferuje szerszy zakres ochrony. Jednak ubezpieczenia komercyjne nie są całkowicie pozbawione wad. Podczas wizyty u lekarza lub pobytu w szpitalu w Danii, należy podać numer CPR i okazać żółtą kartę ubezpieczeniową. Otrzymywana pomoc obejmuje podstawowe usługi medyczne, takie jak łagodzenie bólu, zakładanie opatrunków czy porady, oraz interwencje ratujące życie. Osoby bez żółtej karty będą musiały zapłacić za wizytę. Dla osób już objętych duńskim ubezpieczeniem zdrowotnym, ale nieposiadających żółtej karty, możliwe jest ubieganie się o zwrot kosztów leczenia po wypełnieniu stosownych formularzy.
Jednym z ich minusów jest konieczność opłacenia składki przy zakupie, podczas gdy karta EKUZ w Danii jest wydawana bezpłatnie przez NFZ. Mimo to, ubezpieczenia turystyczne są zazwyczaj stosunkowo tanie i kosztują kilka złotych za każdy dzień ochrony. Większym problemem są jednak wyłączenia odpowiedzialności, czyli sytuacje, w których ubezpieczyciel może odmówić zwrotu kosztów leczenia. Wyłączenia w przypadku polis turystycznych obejmują między innymi:
- brak zwrotu kosztów leczenia zaplanowanego z wyprzedzeniem;
- brak pokrycia kosztów leczenia w przypadku wypadków związanych z użyciem alkoholu lub narkotyków;
- brak zwrotu kosztów w przypadku prób oszustwa.
Jak wypełnić wniosek o wydanie EKUZ?
Dokumentem określającym, w którym kraju jesteś objęty systemem zabezpieczenia społecznego, jest zaświadczenie A1. W sytuacji, gdy zostałeś oddelegowany do pracy w Danii przez zagranicznego pracodawcę, możesz wystąpić o wydanie zaświadczenia A1 do władz państwa, w którym mieszkasz. Jeżeli pracujesz w kilku krajach, powinieneś skontaktować się z Udbetaling Danmark, działem ds. międzynarodowego ubezpieczenia społecznego.
Zanim przystąpisz do wypełniania formularza, warto najpierw przygotować dokumenty w formie plików cyfrowych na komputerze. Na przykład, możesz zeskanować dokumenty lub zrobić ich zdjęcia telefonem komórkowym i zapisać je na swoim komputerze. Nie musisz wysyłać wszystkich dokumentów. Jeśli masz zarówno kartę EKUZ, jak i formularz ubezpieczenia zdrowotnego, wystarczy wysłać formularz. Jeśli natomiast dysponujesz tylko jednym z tych dokumentów ubezpieczenia zdrowotnego, nie musisz przesyłać decyzji/zaświadczenia dotyczącego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego A1.
Wypełnienie wniosku o kartę EKUZ w Danii jest dosyć proste. Należy wykonać następujące kroki:
- Na początku upewnij się, że posiadasz wszystkie wymagane dokumenty, takie jak dane osobowe, numer ubezpieczenia zdrowotnego itp.
- Złóż wniosek o EKUZ. Możesz zrobić to osobiście we właściwym urzędzie ubezpieczeń zdrowotnych albo online, korzystając ze strony internetowej NFZ, czy też innej instytucji odpowiedzialnej za ubezpieczenia zdrowotne w Danii.
- Uzupełnij wniosek o EKUZ, wpisując wszystkie potrzebne informacje, takie jak dane osobowe, numer ubezpieczenia zdrowotnego, planowana data podróży itp.
- Po wypełnieniu formularza dostarcz go do odpowiedniego urzędu ubezpieczeń zdrowotnych albo wyślij online, postępując zgodnie z instrukcjami zamieszczonymi na stronie internetowej NFZ lub innej właściwej instytucji.
- Po złożeniu wniosku trzeba czekać na decyzję. Zazwyczaj proces ten trwa do kilku tygodni. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku, otrzymasz Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego w ustalonym czasie.
- Po zatwierdzeniu wniosku, odbierz swoją kartę EKUZ osobiście w urzędzie lub poczekaj na jej dostarczenie pocztą, zgodnie z procedurami obowiązującymi w kraju.
W trakcie wypełniania formularza „Informacje o państwie ubezpieczenia zdrowotnego” możesz zostać poproszony o dołączenie dokumentów. Dotyczy to sytuacji, w której:
- jesteś wysłany z kraju UE/EOG lub Szwajcarii,
- zamierzasz pracować w innym kraju UE/EOG lub Szwajcarii,
- pobierasz zasiłek dla bezrobotnych z innego kraju UE/EOG lub Szwajcarii,
- jesteś studentem z zagranicy,
- jesteś emerytem lub rencistą i pobierasz emeryturę lub rentę wyłącznie z innego kraju UE/EOG lub Szwajcarii,
- pobierasz inne świadczenia, takie jak zasiłek chorobowy, macierzyński lub przedemerytalny, z innego kraju UE/EOG lub Szwajcarii.
Zależnie od Twojej indywidualnej sytuacji, wymagane dokumenty mogą obejmować:
- jeden z formularzy ubezpieczenia zdrowotnego obowiązujących w UE (E106, E109, E121, S072 lub S1),
- ważną europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ),
- decyzję/zaświadczenie dotyczące ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego A1,
- decyzję o odmowie wydania zaświadczenia A1.
Nawet jeśli nie dysponujesz wszystkimi dokumentami, powinieneś wypełnić i przesłać formularz. Powinieneś podać dane, które dotyczą państwa twojego ubezpieczenia zdrowotnego. W przypadku braku dokumentacji możesz przesłać ją później do Udbetaling Danmark, Kongens Vænge 8, 3400 Hillerød.
Po otrzymaniu Twoich informacji, Udbetaling Danmark sprawdzi, czy podlegasz duńskiemu systemowi ubezpieczenia zdrowotnego, czy systemowi innego kraj. Jest to ważne dla określenia, które państwo będzie pokrywało koszty Twojego leczenia w ramach duńskiego systemu opieki zdrowotnej. Na dostarczonych przez Ciebie informacjach i dokumentach będzie oparta decyzja dotycząca ubezpieczenia zdrowotnego.
Gdzie złożyć wniosek o wydanie EKUZ?
Wniosek o kartę ubezpieczenia zdrowotnego w Danii to istotny krok w zagwarantowaniu sobie właściwej opieki zdrowotnej podczas pobytu w tym kraju. Osoba zatrudniona w Danii ma prawo do podstawowej opieki medycznej na terenie kraju w przypadku nagłej choroby lub wypadku podczas trwania umowy o pracę. Dzieci są automatycznie włączone do systemu ubezpieczenia zdrowotnego razem z rodzicami do osiągnięcia 15 roku życia, a potem są ubezpieczane osobno, niezależnie od rodziców.
Jeśli planujesz wyjazd do Danii, warto uzyskać EKUZ przed podróżą. Proces ten jest bezpłatny i wymaga minimalnych formalności. Można zdobyć kartę na kilka sposobów:
- Osobista wizyta w oddziale NFZ lub jego delegatury, gdzie można pobrać wniosek, wypełnić go na miejscu i od razu otrzymać kartę.
- Wypełnienie wniosku poprzez elektroniczną skrzynkę podawczą ePUAP lub Internetowe Konto Pacjenta (IKP), a następnie odebranie karty osobiście lub zlecenie jej wysłania pocztą.
- Pobranie formularza ze strony NFZ, wypełnienie go i wysłanie pocztą do NFZ, skąd otrzymasz kartę pocztą.
- Wypełnienie wniosku elektronicznie, jednak ta opcja jest dostępna wyłącznie dla EKUZ wydawanych w związku z wyjazdami do pracy.
- Poza możliwością odbioru natychmiastowego, czas oczekiwania na wydanie EKUZ, zazwyczaj wynosi około 5 dni roboczych. W okresach wzmożonego ruchu turystycznego czas ten może się wydłużyć.
Wniosek o wydanie żółtej karty można złożyć do Udbetaling Danmark dopiero po uzyskaniu duńskiego numeru CPR (odpowiednika PESEL) od urzędu skarbowego SKAT. Po złożeniu wniosku Udbetaling Danmark ma do 8 tygodni na wydanie karty, choć zazwyczaj odbywa się to szybciej.
W celu ułatwienia dostępu do świadczeń zdrowotnych w Danii, warto uzyskać żółtą kartę na czas trwania umowy o pracę. Aby ubiegać się o kartę, konieczne jest posiadanie numeru CPR oraz rozliczenie przynajmniej jednego wynagrodzenia. Można starać się o kartę na dwa sposoby:
- Stacjonarnie w urzędzie poprzez zarejestrowanie się w duńskiej gminie (Kommune) w celu uzyskania tymczasowej, specjalnej żółtej karty. Nie jest to standardowa plastikowa karta, jaką otrzymują obywatele duńscy lub osoby z zameldowaniem w Danii. Zgłoś się osobiście do najbliższego urzędu Kommune z umową o pracę, a tymczasowa żółta karta zostanie tam wydana lub przesłana na wskazany adres. Karta jest zazwyczaj ważna do zakończenia umowy o pracę, ale może być przedłużona na kolejny okres, który jest ustalany indywidualnie przez urząd Kommune.
- Wypełnij formularz online, a jeśli spełnisz wymagane warunki, otrzymasz żółtą kartę w ciągu 2-3 tygodni. W przypadku potrzeby dodatkowych informacji lub jeśli nie jesteś uprawniony do jej otrzymania, otrzymasz stosowną informację pocztą w ciągu 3 tygodni. Wydanie karty jest bezpłatne, jednak w przypadku zgubienia lub uszkodzenia karty opłata za wydanie nowej wynosi 220 DKK (stan na 2023 rok).
Wniosek o kartę EKUZ, można złożyć online na stronach:
- Life in Denmark (w języku angielskim)
- dk (w języku duńskim).
Jeśli potrzebujesz uzyskać pomoc medyczną poza Danią, na przykład w przypadku nagłego zachorowania lub wypadku, warto poprosić w urzędzie Kommune o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Zaleca się, aby ubezpieczenie obejmowało przynajmniej 8 tygodni, aż do momentu rozpoczęcia obowiązywania duńskiego ubezpieczenia.
Okres ważności EKUZ
Warto pamiętać, że każda karta EKUZ wydawana przez NFZ ma określony okres ważności, który zależy od statusu ubezpieczonego. Osoby, które już posiadały EKUZ, powinny przed wyjazdem sprawdzić jej ważność. Jeśli karta jest nieaktualna, należy jak najszybciej postarać się o nową.
Karta EKUZ jest ważna maksymalnie przez 2 lata, ale jej ważność może być krótsza, na przykład do końca roku kalendarzowego lub do zakończenia umowy. Należy ją odnawiać najwcześniej miesiąc przed jej wygaśnięciem. O zbliżającym się terminie ważności zostaniesz poinformowany/a pocztą lub e-mailem, jeśli posiadasz skrzynkę elektroniczną. Karta jest również niezbędna, aby móc ubiegać się o NEM ID lub MitID (cyfrowy podpis).
W zależności od statusu ubezpieczonego, EKUZ może być wydawana na różne okresy:
- Na 20 lat dla osób będących na emeryturze.
- Na 5 lat dla emerytów, którzy nie osiągnęli jeszcze wieku emerytalnego oraz dla osób poniżej 18 roku życia, posiadających polskie obywatelstwo.
- Do ukończenia 18 roku życia dla niepełnoletnich członków rodziny, osób otrzymujących rentę lub posiadających własne uprawnienia do ubezpieczenia.
- Na 3 lata dla osób zatrudnionych na podstawie umowy, otrzymujących zasiłek lub świadczenie przedemerytalne.
- Na 18 miesięcy – dla pełnoletnich osób otrzymujących rentę, które ukończyły 18 lat i są członkami rodziny, studiujących lub uczących się, które mają własne uprawnienia do ubezpieczenia.
- Na 6 miesięcy dla osób, które nie są objęte ubezpieczeniem, ale legalnie korzystają ze świadczeń NFZ (np. kobiety w ciąży, osoby posiadające status uchodźcy, mieszkające w Polsce).
- Na 2 miesiące dla osób zarejestrowanych jako bezrobotne lub ubezpieczonych, które nie mieszczą się w powyższych kategoriach.
- Na 90 dni dla osób, które nie są ubezpieczone, ale korzystają ze świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych.
- Na 42 dni dla kobiet w okresie połogu, które są obywatelkami Polski i mieszkają w kraju.